한국국제교류재단

Gồm bốn thành viên, Centipedz là nhóm nhảy bone breaking đầu tiên của Hàn Quốc. Trưởng nhóm kiêm biên đạo múa điện ảnh Jeon Young là người đã sáng tạo ra những chuyển động cơ thể của K-zombie, dạy chúng cho các diễn viên và thậm chí anh cũng đã nhiều lần tự mình trình diễn chúng trong các bộ phim. Tôi đã được anh - người tiên phong khai phá một lĩnh vực vũ đạo mới - kể về niềm vui khi sáng tạo ra những cử chỉ, chuyển động cho các nhân vật trong phim.

 

Nghệ danh của Jeon Young là “Undead” (tạm dịch Bất tử). Cái tên mạnh mẽ này gợi nhắc đến những bộ phim tiêu biểu mà anh đã tham gia với tư cách là biên đạo múa điện ảnh. Bắt đầu sự nghiệp với bộ phim “Tiếng than” (The Wailing, đạo diễn Na Hong-jin, 2016), tên tuổi của Jeon Young được nhiều người biết đến hơn khi anh tham gia biên đạo các chuyển động của thây ma (zombie) trong “Chuyến tàu sinh tử” (Train to Busan, đạo diễn Yeon Sang-ho, 2016) - bom tấn điện ảnh đầu tiên ở Hàn Quốc về đề tài thây ma. Sau khi thực hiện những tác phẩm tiếp theo có cùng đề tài như loạt phim gốc “Vương triều xác sống” (Kingdom, đạo diễn Kim Sung-hoon, 2019) của Netflix và phần hậu truyện của “Chuyến tàu sinh tử” là “Bán đảo (Peninsula, đạo diễn Yeon Sang-ho, 2020), anh được công nhận là chuyên gia về cái gọi là “K-zombie” (xác sống kiểu Hàn).

Vũ công bone breaking (bộ môn nhảy với các động tác bẻ khớp xương - chú thích của người dịch) Jeon Young đã đưa đến hơi thở mới cho chân tay của những con người bất tử thông qua những vũ đạo, động tác kỳ quái. Tùy vào màu sắc của tác phẩm mà phong cách của thây ma cũng thay đổi. Nếu thây ma trong “Chuyến tàu sinh tử” chạy điên cuồng như mắc bệnh dại thì thây ma trong “Vương triều xác sống” lại chuyển động như kẻ mộng du. Phạm vi hoạt động của anh không chỉ bó buộc trong đề tài xác sống mà anh còn đã và đang để lại dấu ấn cá nhân khi biên đạo cho nhiều thể loại phim khác nhau, từ động tác của một nhân vật có siêu năng lực trong “Năng lực siêu phàm” (Psychokinesis, đạo diễn Yeon Sang-ho, 2018) - bộ phim kể về câu chuyện của một con người bình thường bỗng nhiên bộc phát những sức mạnh đáng kinh ngạc, hay một người ngoài hành tinh trong “Cuộc chiến xuyên không” (Alienoid, đạo diễn Choi Dong-hoon, 2022) nói về cuộc truy đuổi những tù binh ngoài hành tinh bị giam giữ trong cơ thể con người, cho đến một nạn nhân bị tra tấn trong “Săn lùng gián điệp” (Hunt, đạo diễn Lee Jung-jae, 2022) - bộ phim mô tả chiến dịch săn lùng điệp viên đầy căng thẳng.

Mối quan tâm chính của biên đạo múa điện ảnh Jeon Young là làm thế nào để động tác trở nên kỳ quái hơn. Vai trò của anh là mang đến màu sắc độc đáo, cá tính cho bộ phim bằng việc cực đại hóa sự kỳ dị,

Động tác của các thây ma trong mỗi bộ phim mà anh biên đạo đều khác nhau tùy theo tính chất của tác phẩm. Nếu như những thây ma trong bối cảnh hiện đại của “Chuyến tàu sinh tử” dai dẳng và hùng nổ thì những thây ma nghèo đói, yếu ớt của thời đại Joseon trong bộ phim cổ trang “Vương triều xác sống” di chuyển lờ đờ như kẻ mộng du.

Anh đã tiếp cận với bộ môn bone breaking từ khi nào?
Có một thể loại nhảy múa gọi là FlexN ra đời ở Brooklyn, Hoa Kỳ. Bone breaking là một yếu tố trong đó và tôi cảm nhận được sức hấp dẫn từ những chuyển động cơ học mà trước đây tôi chưa từng thấy. Cần có năng lực thể chất bẩm sinh để khiến cho xương trông như bị vặn vẹo. Tuy nhiên, tôi còn say đắm và ấn tượng hơn với điệu nhảy này là vì chỉ có những người được chọn mới có thể nhảy được như thế.

Sau khi thực hiện nghĩa vụ quân sự lúc đang theo học cử nhân ngành hành chính công, anh chính thức bắt đầu sự nghiệp nhảy múa. Động lực khiến anh bước vào con đường này là gì?
Tôi đã học tập rất chăm chỉ để có công việc ổn định như mong muốn của bố mẹ. Tuy nhiên, chuyên ngành này không phù hợp với tính cách của tôi. Tôi cảm thấy hứng thú với nhảy múa hoặc các môn thể thao mạo hiểm. Cùng lúc đó, trong quân đội, tôi đã gặp một người em đang hoạt động trong nhóm nhảy breaking (điệu nhảy đường phố thuộc dòng nhảy hiphop - chú thích của người dịch) chuyên nghiệp. Khi tương tác với người bạn đó, tôi đã nhận ra bản thân rất hạnh phúc khi được nhảy múa.

Anh từng có hoạt động gì trước khi làm biên đạo cho các bộ phim?
Tôi rất quan tâm đến breakdance nhưng đồng thời cũng lo nghĩ về phong cách vũ đạo nên theo đuổi trong tương lai. Tuy nhiên, tôi lại tìm được câu trả lời từ YouTube thay vì trường học. Tôi tiếp xúc với bone breaking qua các video của vũ công nước ngoài và bắt đầu tập luyện bộ môn này với suy nghĩ rằng đây là điệu nhảy sẽ trở thành tương lai. Khoảng thời gian đó cũng là lúc tôi tham gia vào dự án điện ảnh “Tiếng than”.

Anh có thể chia sẻ thêm về quá trình tham gia bộ phim “Tiếng than” không?
Đã có một buổi tuyển chọn diễn ra tại trường tôi. Các sinh viên khác có vẻ không quan tâm đến việc làm phim nhưng bản thân tôi cho rằng đây là cơ hội tốt để thử làm một điều gì đó với việc nhảy múa nên đã quyết định tham gia. Trong buổi tuyển chọn, tôi đã nhảy breakdance, house dance (thể loại nhảy đường phố trên nền nhạc house, nhấn mạnh vào sự nhanh nhẹn và luân chuyển của đôi chân kết hợp với di chuyển đa dạng trên thân thể) và cuối cùng là điệu nhảy mới - kỹ thuật bone breaking - mà tôi đang luyện tập trong khoảng thời gian ấy. Biểu cảm của các vũ công tham gia đánh giá buổi tuyển chọn hôm ấy lập tức thay đổi ngay khi tôi bắt đầu uốn cong cơ thể mình như thể bị trúng tên. Trong bộ phim này, cơ thể của các nhân vật bị vặn vẹo do tác động của nhập hồn, nguyền rủa và có lẽ các giám khảo đã nhận thấy vũ đạo của tôi phù hợp với cảnh phim.

Trải nghiệm sáng tạo các chuyển động trên phim ảnh có điểm gì khác so với việc nhảy múa trên sân khấu?
Tôi đã luôn tự hỏi các cảnh phim độc đáo được tạo ra như thế nào, vì vậy tôi thấy thú vị khi có thể vừa làm phim, vừa trải nghiệm quá trình này. Bản thân quá trình rèn luyện năng lực bản thân để tạo ra nhưng động tác mà người xem có thể hiểu được cũng vô cùng thú vị.

Tôi nghe nói trong phim “Chuyến tàu sinh tử”, anh đã rất nỗ lực để tạo ra các động tác y như thật cho các xác sống.
Có nhiều bộ phim thể hiện chuyển động của những sinh vật bằng các động tác nhịp nhàng mà ai nhìn vào cũng có thể thấy đó là vũ công. Tuy nhiên, tôi không muốn áp dụng điều tương tự với các chuyển động của xác sống trong “Chuyến tàu sinh tử”. Vì thế, tôi đã sáng tạo những động tác không màng đến nhịp điệu. Bản thân thể loại bone breaking tập trung vào sự thể hiện kỳ quái hơn là cái đẹp nên nó phù hợp với bộ phim này.

Anh cũng tham gia vào dự án “Những kẻ nguyền rủa” cùng với một hậu bối cùng nhóm là Jeon Han-seung. Các thây ma trong bộ phim này đã tạo ra những cảnh phim ấn tượng bằng cách thực hiện những động tác chỉnh tề, có sự kiểm soát như những binh sĩ đang luyện tập điều lệnh đội ngũ.

Jeon Young lấy cảm hứng chủ yếu từ các nhân vật trong hoạt hình hoặc trò chơi điện tử. Đôi khi ý tưởng cũng xuất phát từ cuộc sống hàng ngày. Anh cũng đã từng áp dụng những chuyển động của trò chơi gắp thú vào nhân vật chính của phim “Năng lực siêu phàm”.

Khác với khi làm việc như một vũ công, trong vai trò biên đạo, ở phim trường, chắc hẳn có nhiều việc anh cần phải trao đổi không chỉ với đạo diễn mà còn với nhiều thành viên khác trong đoàn làm phim. Phải phối hợp với đồng nghiệp ở nhiều lĩnh vực đa dạng như vậy có gây khó khăn gì cho anh không?
Tôi đã phải cân nhắc rất nhiều khi phối hợp với đội võ thuật phụ trách các pha hành động mạo hiểm. Chẳng hạn như khi diễn tả một thây ma nhảy từ trên cao xuống tấn công con người, đội võ thuật sử dụng dây cáp sẽ hiệu quả hơn. Thế nhưng, đối với cảnh những xác sống đang bò trườn trên sàn rồi đứng dậy với những cử động kỳ quái, đội vũ đạo sẽ mô phỏng hay hơn bằng các động tác do chính mình sáng tạo. Chúng tôi phải liên tục phối hợp, điều chỉnh để xem bên nào sẽ thể hiện những phân đoạn này hiệu quả hơn.

Tôi được biết anh đã lấy cảm hứng từ phim hoạt hình và video trò chơi điện tử. Vậy anh đã từng tham khảo những tác phẩm nào?
Khi mới làm “Chuyến tàu sinh tử”, tôi tham khảo một số cảnh đặc sắc từ loạt phim truyền hình Mỹ “Xác sống” (The Walking Dead, 2010-2022), phim “Thế chiến Z” (World War Z, 2013) và từ đó phát triển các động tác của thây ma. Về sau, tôi tìm thấy mô típ cho phim “Năng lực siêu phàm” khi xem phim hoạt hình về đề tài năng lực siêu nhiên của Nhật Bản “Cậu bé siêu năng lực” (Mob Psycho 100, 2012-2017), hoặc là thông qua trò chơi kinh dị “Précipice” mà tôi đã có được ý tưởng về động tác cho bộ phim “Những kẻ nguyền rủa” (The Cursed: Dead Man’s Prey, đạo diễn Kim Yong-wan, 2021). Ngoài ra, một số trò chơi khác như “Dark Souls”, “Sekiro: Shadows Die Twice” hay “Dying Light” đều rất ấn tượng. Tôi đã có được những ý tưởng rất mới mẻ từ sự chuyển động của các nhân vật trong trò chơi. Thế nhưng, kể từ khi con gái của tôi chào đời, tôi ít có dịp tiếp xúc với trò chơi điện tử hơn. Thay vào đó, tôi lấy cảm hứng từ việc xem các video trò chơi, video giải thích về VFX (hiệu ứng hình ảnh), CGI (công nghệ mô phỏng hình ảnh bằng máy tính) trên YouTube.

Để chuẩn bị cho thời điểm giải nghệ, Jeon Young chú trọng đào tạo năng lực cho những hậu bối tài năng, có thể đóng góp vào sự phát triển của điện ảnh Hàn Quốc thông qua công việc biên đạo múa.

Đâu là sự khác biệt giữa cảnh quay thực tế và đồ họa?
Hoạt hình và trò chơi điện tử có những thế mạnh hơn so với phim ảnh trong việc thể hiện sự kỳ quặc. Đặc biệt, trò chơi điện tử sử dụng các chương trình đồ họa 3D để thể hiện những chuyển động phi thực tế mà con người dường như không thể thực hiện được, và bất cứ khi nào tôi nhìn thấy chúng, tôi đều cảm nhận được tinh thần thử thách với tư cách là một vũ công bone breaking.

Kế hoạch hoạt động trong tương lai của anh như thế nào?
Gần đây tôi có xuất hiện trong chương trình thực tế sinh tồn “Thể chất: 100” (Physical: 100) của Netflix. Đó là một trải nghiệm mới mẻ nên bản thân tôi thấy rất thú vị. Hiện tại, tôi đang thực hiện mùa 2, 3 loạt phim gốc “Thế giới ma quái” (Sweet Home) của Netflix và phim truyền hình “Tale of the Nine Tailed 1938” (tạm dịch Cửu vĩ hồ truyện 1938) của đài tvN dự kiến phát sóng trong năm nay.

Anh mong muốn điều gì với tư cách là một biên đạo múa điện ảnh?
Tôi cho rằng, sẽ không phải là một biên đạo múa chân chính nếu như người đó chỉ biết giải thích bằng lời nói. Biên đạo múa phải có khả năng sử dụng cơ thể để trực tiếp mô phỏng những hành động mà đạo diễn tưởng tượng ra. Ngay cả tôi đến một lúc nào đó cũng sẽ phải giải nghệ, thế nhưng hiện tại chưa có nhiều người có khả năng đưa ra ý tưởng cho các bộ phim dựa trên bộ môn bone breaking. Vì thế tôi cũng rất quan tâm đến việc đào tạo những hậu bối kế nhiệm sẽ tiếp tục công việc của mình.